Wel betaald maar niets ontvangen? De kans is groot dat je weleens bent opgelicht via Marktplaats of een andere site voor tweedehands spullen. Helemaal voorkomen dat je wordt opgelicht kun je nooit, maar er is een aantal bekende trucs die oplichters gebruiken en die je kunt herkennen.
Door Eric Nusselder
De grootste truc die oplichters toepassen, is jou buiten de beveiligde omgeving van de verkoopsite krijgen. Als je daarbuiten wordt opgelicht, kan de klantenservice namelijk weinig voor je betekenen. Pas goed op als iemand liever via WhatsApp wil onderhandelen dan binnen de berichtenservice van Marktplaats zelf.
Ook betaaldiensten als Tikkie worden vaak misbruikt om je geld afhandig te maken. Je wordt gevraagd om 1 cent over te maken via een betaallink, zogenaamd om te bewijzen dat je te vertrouwen bent. Maar de link is nep en de oplichter gaat er met jouw bankgegevens vandoor, waarmee hij je hele rekening kan plunderen.
Verzendlabel
Een andere bekende truc draait om een verzendlabel. Een koper is zogenaamd zenuwachtig en vraagt om zekerheid dat jij je product ook echt zal opsturen. Daarvoor zou je dan alvast een verzendlabel moeten aanschaffen via PostNL.
De koper stuurt je een link naar een pagina waarop zijn adres alvast staat ingevuld, maar stiekem heeft hij de site van PostNL nagemaakt. De nepsite vraagt je om je inloggegevens om een betaling te doen, waardoor je bankrekening in handen komt van de oplichter.
Identiteitsfraude
Andere oplichters vragen je om een kopie van je identiteitsbewijs als bewijs dat jij echt bent wie je zegt. Met die gegevens kunnen ze identiteitsfraude plegen, bijvoorbeeld om spullen in jouw naam te kopen of zelfs bankrekeningen te openen. Om vertrouwen te wekken, sturen ze eerst een kopie van hun eigen ID-bewijs. Dat is dan niet hun eigen paspoort, maar eentje die ze een vorig slachtoffer hebben ontfutseld. Stuur dus nooit zomaar je paspoort naar iemand op.
Verkeerde spullen
De oudste truc uit het boekje is het versturen van de verkeerde spullen. Je krijgt bijvoorbeeld een baksteen in plaats van een nieuwe iPhone, of een ouder apparaat dan waarmee werd geadverteerd. Soms krijg je zelfs helemaal niets. Marktplaats biedt daarvoor de functie ‘kopersbescherming’, de opvolger van het ‘gelijk oversteken’. Een onafhankelijk bedrijf houdt jouw geld vast totdat je het pakje naar alle tevredenheid hebt ontvangen. Gaat er iets mis, dan bemiddelt dit bedrijf tussen jou en de verkoper. Voor deze functie moet je als koper wel 5 procent van het aankoopbedrag extra betalen. De kans wordt dan aanzienlijk kleiner dat je opgelicht wordt.
Overige tips
Gebruik altijd je gezonde verstand: als iets te mooi is om waar te zijn, dan is het waarschijnlijk ook niet waar. Bij een splinternieuwe telefoon of spelcomputer voor een paar tientjes moeten alle alarmbellen afgaan. Geloof nooit zomaar wat de andere partij je stuurt. Klik niet op links en betaal niet via een externe site, en ga ook niet blind af op screenshots. Een koper kan bijvoorbeeld een neppe screenshot van een bankoverschrijving maken, zodat het lijkt alsof hij heeft betaald.
Andere oplichters sturen sms’jes naar je telefoon en laten het lijken alsof die van Marktplaats komen, het zogenoemde ‘spoofen’. Daar staat bijvoorbeeld in dat de betaling is ontvangen, terwijl er eigenlijk niets is overgeschreven. Controleer de gegevens dus altijd bij je eigen bank of binnen Marktplaats
Heb je geen goed gevoel over iemand, dan kun je een check doen bij de politie. Via een speciale website kun je zoeken op rekening- of telefoonnummer, om te zien of er eerder meldingen over deze persoon zijn binnengekomen.