Van zelfrijdende auto’s tot nepvideo’s die niet van echt zijn te onderscheiden. Kunstmatige intelligentie, vaker aangeduid als Artificial Intelligence (AI) ontwikkelt zich razendsnel. De nieuwste hype, ChatGPT, komt uit de VS, maar ondertussen werkt ook China keihard aan de technologische wedloop. “Technologie is de nieuwe grondslag voor een ideologisch conflict tussen China en de VS.”
Waarschijnlijk heb je in je dagelijks leven al meer te maken met AI dan je zelf misschien denkt. Het algoritme van TikTok bijvoorbeeld, of de aanbevelingen in een webshop over welke schoenen je wellicht leuk vindt. Maar ook minder zichtbare toepassingen: AI wordt ook gebruikt om medicijnen te ontwikkelen en kan op militair gebied veel taken van mensen overnemen. Het kán heel veel voordelen bieden, maar de grote vraag is welke grootmacht daar het best in zal slagen.
Space Race
“Het zijn echt ontwikkelingen die vergelijkbaar zijn met de stoomtrein en de drukpers. Het gaat de wereld enorm veranderen”, zegt Paul Verhagen. Hij is datawetenschapper en geopolitiek analist en kent zowel de VS als China erg goed. “We kunnen de ontwikkelingen in AI zien als een nieuwe wapenwedloop tussen deze twee grootmachten.”
Verhagen vergelijkt het met de ‘Space Race’, in het Nederlands ruimtewedloop, uit de Koude Oorlog. Toen streden de VS en Rusland om als eerste met succes een astronaut de ruimte in te schieten. “Een soort Apollomoment. Degene die dat als eerste bereikt, kan de mondiale standaarden gaan zetten.” De strijd om AI wordt daarom ook wel de Koude Techrace genoemd.
Maar wie loopt er momenteel voor in deze tweestrijd? “Het is moeilijk om ze met elkaar te vergelijken”, zegt Verhagen. De Big Tech-bedrijven die de AI ontwikkelen zijn namelijk ook niet altijd open over de modellen die ze gebruiken. De VS is nu vooral bezig met het verder ontwikkelen van AI gebaseerd op tekst, ook wel Large Language Models.
Nepnieuws en hate speech
ChatGPT is hier een goed voorbeeld van. De slimme chatbot is getraind door teksten op het internet te lezen en op basis daarvan geeft hij antwoord op je vragen. Dat brengt ook allerlei problemen met zich mee, want hoewel ChatGPT enigszins een geweten lijkt te hebben, wordt via de chatbot ook nepnieuws en hate speech verspreid. Zelfs vanuit de sector zelf wordt hiertegen gewaarschuwd.