De inlichtingendiensten AIVD en MIVD krijgen tijdelijk meer bevoegdheden om grote hoeveelheden informatie te onderscheppen en om netwerken te hacken. Dat is volgens het kabinet nodig om op te kunnen treden tegen digitale aanvallen van landen zoals China en Rusland.
Een tijdelijke wet moet problemen op cybergebied met de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) oplossen. Door de extra mogelijkheden kunnen de AIVD en MIVD sneller handelen.
“Deze cyberdreiging vereist een snelle en effectieve inzet van bestaande bevoegdheden en een dekkend waarborgenstelsel dat past bij de benodigde snelheid”, zegt het kabinet. “Dit is noodzakelijk om voldoende zicht te houden op de dreiging afkomstig van deze landen.”
De digitale aanvallen uit het buitenland nemen al jaren toe, aldus de inlichtingendiensten. Nederland is een aantrekkelijk land voor cyberspionage vanwege de open economie en de digitale ontwikkeling. Landen zoals China en Rusland proberen hier te spioneren, invloed uit te oefenen of sabotage te plegen.
Aanvallende landen wisselen heel snel van systeem, zegt minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken), verantwoordelijk voor de AIVD. “Ze slaan toe en springen zo over van een systeem in Nederland naar een in Zuid-Amerika”, zegt ze. “De diensten hebben nu voor elke stap toestemming nodig. Met de nieuwe wet kunnen ze de aanvaller direct volgen.”
Met de nieuwe bevoegdheden blijft er volgens haar een stevig systeem van toezicht. Met de tijdelijke wet verschuift de toetsing vooraf naar bindend toezicht tijdens en na de inzet van een bevoegdheid door de inlichtingendiensten.
Het aanpassen van de Wiv duurt te lang, daarom komt er een tijdelijke wet. Die moet uiteindelijk opgaan in een aangepaste Wiv, aldus minister Kajsa Ollongren (Defensie).